Ratten (Rattus)

De ratten zijn zoogdieren en vallen onder de orde knaagdieren, waar ook de cavia’s, hamsters en gerbils onder vallen. Ratten komen wereldwijd voor en leven in allerlei plekken en ook in het riool. De bijnaam rioolratten is een logisch gevolg. Twee bekende soorten ratten zijn de zwarte rat en de bruine rat.

Geschiedenis ratten

In de meeste gevallen als er gesproken wordt over ratten bedoelt men de bruine rat (Rattus norvegicus). De bruine rat komt oorspronkelijk uit Azië. Eeuwen geleden zijn de bruine ratten met de handelsschepen naar Europa meegekomen. Rond 1728 is de eerste beschrijving in Europa van de bruine rat en later is ook de rat in Engeland en de Verenigde Staten terecht gekomen.

In de 18e eeuw was er nog geen bekend vergif waarmee de rattenpopulatie onder controle gekregen kom worden .Er werden hondenrassen gefokt en gebruikt om op ratten te jagen. Een bekend ras is de terriër. Deze hond is zeer fel en heeft een goed instinct om op ratten te jagen.

Gedrag

Ratten zijn erg intelligent en levendig. De rat kan in gevangenschap een hechte band opbouwen met de verzorger. Zowel kinderen als volwassenen kunnen met de ratten spelen en veel plezier beleven. Ratten zijn dus ook sociale dieren. Een rat die alleen gehouden wordt heeft in gevangenschap ongeveer een uur per dag aandacht nodig. Als deze tijd er niet is, dan kan het aan te bevelen zijn om ratten met minimaal 2 te houden.

Leeftijd rat

Tamme ratten kunnen een leeftijd bereiken van gemiddeld 2 tot 3 jaar. In sommige gevallen als een rat goed voedsel krijgt kan een leeftijd van 6 jaar bereikt worden. Een belangrijke doodsoorzaak van ratten is kanker, vanwege een verleden als laboratoriumrat. De gene van de rat zijn klaarblijkelijk definitief verstoord.

Voedsel rat

Ratten zijn echte alleseters die een ontzettend gevarieerd voedselpakket op kunnen nemen. Dat betekent echter niet dat het een goed idee is om ze zomaar alles te eten te geven. Zo mogen dierlijke producten absoluut niet ontbreken in hun dieet. Net om die reden valt af te raden om de rat gemengd knaagdierenvoer te geven: dit bevat te weinig dierlijk eiwit. Het dieet van typisch rattenvoer kan aangevuld worden met fruit, groente, rijst, kaas, brood en ga zo maar door. Ratten vinden het leuk om met hun voedsel bezig te zijn, maar lopen ook snel gevaar om te dik te worden. Qua drinken is een drinkflesje vers water dat regelmatig aangevuld en ververst wordt een echte must.

De huisvesting

Ratten zijn bijzonder actieve dieren en dat moet dan ook gereflecteerd worden in de huisvesting. Voor twee van deze knaagdieren is een verblijf van minimaal 80x40x70 cm aangewezen. Kies voor een kooi met een diepe bodem zodat de rat zijn/haar graafwerk kan uitvoeren. Gebruik daarbij geen hooi of stro als bodembedekking: dit kan mijten bevatten en is te stoffig. Naast deze typische elementen kies je bij voorkeur voor horizontale tralies zodat de dieren goed kunnen klimmen. Klimmen doen ze immers zeer graag waardoor ook het plaatsen van verschillende verdiepingen interessant wordt. De kooi moet altijd goed geventileerd zijn en hoort in een omgevingstemperatuur van 18 tot 25 graden te staan. Ratten zijn immers niet in staat om te transpireren. Ten slotte staat de huisvesting best ook op een relatief rustige plaats. Overmatig geluid is niet goed voor ratten.

Voortplanting

Ratten zijn al vanaf 6 tot 7 weken geslachtsrijp maar op dat moment nog niet volwassen genoeg om een nest met jongen te kunnen verzorgen. Ongeveer na 4 maanden kan een vrouwtjesrat gedekt worden. De draagtijd van tamme ratten is 22 dagen. Gemiddeld genomen worden er 6 tot 12 jongen geboren maar ook nestjes van 20 ratjes zijn in zeldzame gevallen mogelijk. Een ratje is na de geboorte slechts 4 gram en wordt naakt en hulpeloos geboren. De oogjes zijn dicht en gaan na 2 weken open. Na een week of 4 á 5 hebben de ratjes de moeder niet meer nodig en kunnen ze zelfstandig leven.

Gezondheid en kosten

Ratten zijn knaagdieren die erg gevoelig zijn voor invloeden uit de omgeving. Typische aandoeningen zijn infecties van de luchtwegen, schimmels, parasieten en tandproblemen. Om gezondheidsproblemen te vermijden valt het aan te raden de kooi goed schoon te houden en de vacht van de rat in de gaten te houden. Een rat in gevangenschap leeft zo’n 2 – 4 jaar en kost tussen de 3 en de 10 euro per exemplaar. Reken daarnaast ook op zo’n 80 euro voor de kooi en toebehoren en op 15 euro per maand voor de voeding en verzorging.